Tüberküloz dendiğinde akla ilk olarak akciğer hastalığı gelir. Ancak bu sinsi bakteri yalnızca solunum sistemini değil, nadiren de olsa cildi de etkileyebilir. Kutanöz tüberküloz ya da diğer adıyla deri tüberkülozu, ciltte meydana gelen enfeksiyonlarla kendini gösteren nadir fakat önemli bir tüberküloz formudur.
Deri Tüberkülozu Nedir?
Deri tüberkülozu, tüberküloz hastalığına neden olan Mycobacterium tuberculosis bakterisinin cilde yerleşmesi sonucu gelişir. Bu bakteriler cilde doğrudan bulaşabileceği gibi (örneğin bir kesik ya da yara aracılığıyla), vücudun başka bir bölgesindeki enfeksiyondan da lenf ya da kan yoluyla cilde ulaşabilir. Özellikle bağışıklık sistemi zayıflamış bireylerde daha sık görülür.
Deri Tüberkülozunun Türleri ve Belirtileri
Deri tüberkülozu tek tip bir hastalık değildir; farklı klinik formlarda ortaya çıkabilir. En yaygın türleri şunlardır:
1. Lupus Vulgaris
- En sık görülen formdur.
- Genellikle yüzde, özellikle burun ve kulak çevresinde görülür.
- Kırmızımsı-kahverengi, yavaş büyüyen nodüller ve plaklar oluşur.
2. Skrofuloderma
- Lenf bezlerindeki tüberkülozun cilde yayılmasıyla gelişir.
- Boyun, koltuk altı gibi bölgelerde derin, ağrısız şişlikler oluşur ve zamanla fistül haline gelir.
3. Tüberkülozis Kutis Verrükoza
- Daha önce tüberküloz geçirmiş kişilerde, travma sonrası cilde bakteri girmesiyle oluşur.
- Siğile benzeyen, kalınlaşmış kabarık lezyonlar görülür.
- En çok ellerde rastlanır.
4. Tüberkülozis Kutis Orifisyalis
- Gelişmiş akciğer veya bağırsak tüberkülozu olan hastalarda görülür.
- Ağız, burun, anüs gibi vücut açıklıkları çevresinde ülseratif lezyonlar oluşur.
5. Tüberküloz Şankrı
- Tüberküloz basiline ilk kez maruz kalan bireylerde görülür.
- Ciltte açık yara (ülser) ve yakın lenf bezlerinde büyüme ile karakterizedir.
6. Tüberküloz Gomu (Metastatik Apseler)
- Vücutta başka bir tüberküloz odağından kan yoluyla yayılan bakterilerin oluşturduğu, ağrılı ve derin apselerdir.
Tanı Nasıl Konulur?
Deri tüberkülozu tanısı, yalnızca dış görünüşe bakılarak konulamaz. Klinik muayene sonrası kesin tanı için:
- Deri biyopsisi
- Tüberkülin deri testi (PPD)
- Kültür ve PCR gibi mikrobiyolojik testler
- Akciğer filmi gibi görüntüleme yöntemleri gerekebilir.
Tedavi Süreci
Deri tüberkülozu tedavisinde, klasik tüberküloz tedavi protokolü uygulanır. Genellikle 6-9 ay süren bu tedavi; izoniazid, rifampisin, etambutol ve pirazinamid gibi antibiyotiklerin kombinasyonunu içerir. Tedaviye erken başlanması, kalıcı izlerin ve komplikasyonların önlenmesinde kritik öneme sahiptir.
Ne Zaman Şüphelenmeli?
Eğer:
- Nedeni açıklanamayan, iyileşmeyen cilt yaralarınız varsa,
- Cildinizde uzun süredir geçmeyen siğil benzeri lezyonlar görülüyorsa,
- Tüberküloz tanısı almışsanız veya temaslıysanız, bir dermatoloji ya da enfeksiyon hastalıkları uzmanına başvurmanız önemlidir.
Her ne kadar nadir görülse de, deri tüberkülozu ciddiye alınması gereken bir hastalıktır. Atipik cilt lezyonlarında tüberküloz daima akılda tutulmalıdır. Erken tanı ve doğru tedavi ile hastalık tamamen iyileştirilebilir.
Tüberküloz sadece bir akciğer hastalığı değildir. Cildinizdeki inatçı bir yara, bazen çok daha fazlasının habercisi olabilir.
Daha fazla sağlık içeriği için bizi takip edin!
